Nedir?
Bugünün girişimi neredeyse her aktif internet kullanıcısının bildiği Wikipedia veya Türkçe’deki adıyla Vikipedi. Bence kullanıcı destekli içerik üretiminin en kalifiye örneği olan Wikipedia’nın üzerindeki engel nihayet kaldırıldı ve hayatımıza yeniden hoşgeldi.
Wikipedia, bildiğiniz gibi Nisan 2017’de engellenmişti ama hemen ertesinde 0Wikipedia.org (bu da ayrı bir iş) ile Wikipedia’ya erişebileceğimizi Webrazzi’de duyurmuştum. Sanırım tek yasadışı vukuatım. 🙂
Tek bir eklentiyle kolayca aşılabilen, üstelik kâr amacı gütmeyen bir bilgi kaynağını engellemek, Vizontele’de dediği gibi ‘Halkın eğlencesini elinden almak’ gibi oldu ama umarım gereken dersi almışızdır. ‘İnsan=bilgi‘ ise bilgiyi elimizden almak, insanlığımıza da darbe oluyor ki bence Anayasa mahkemesi ifade özgürlüğü bakımından değil, bu açıdan değerlendirebilirdi davayı.
2001’den Beri İnternetin Bilgi Kaynağı
Wikipedia, özgür, bağımsız, ücretsiz, reklamsız, kâr amacı gütmeyen bir girişim olarak 15 Ocak 2001’de doğdu. (Teknik olarak Ekşi Sözlük‘ten sonra açıldı.) Dünya üzerinde 130 binden fazla editörü var ama Wikipedia’daki bilgilerin %77’si Wikipedia editörlerinin sadece %1’i tarafından yazılmış durumda.
2015’te Wikipedia’daki İngilizce makale sayısı Türkçedekilerin yaklaşık 20 katıydı. Şimdi fark ne kadar açıldı Allah bilir ama güzel şeyler de olmuyor değil. Kapalı olduğu dönemde Wikipedia’ya 44 bin Türkçe içerik girilmiş ve Ekşi Sözlük’te Wikipedia’ya Türkçe içerik girelim önerisi gelmiş.
“Toplam Türkçe başlık sayısı 338 bin 882. Bu sayı yasak kararının geldiği Nisan 2017’de 289 bin 134’tü, yani Wikipedia’ya Türkiye’den erişimin yasak olduğu olduğu yaklaşık 2 buçuk yıllık dönemde yaklaşık 44 bin yeni Türkçe başlık üretildi.”
Genelde Jimmy Wales‘i Wikipedia’nın kurucusu olarak anlatıyoruz ama bir de Larry Sanger adlı kurucu ortağı var. Larry de hayatını internet sözlüklerine adayan biri dersem sanırım yanlış olmaz.
Araştırdıkça hikâyenin derinleştiğini gördüğüm için burada duruyorum. Wikipedia, her şeye rağmen internetin başına gelen en değerli şeylerden biridir (bkz: bir diğer şey), onu sevelim, koruyalım. Belki Jimmy reyiz bir gün reklamsız sosyal ağ (TPO) ve Google’a rakip olma gibi fikirlerini de hayata geçirir de bizi teknoloji tröstlerinin elinden kurtarır…
İyi ki varsın Wikipedia, hoşgeldin.
Darısı paypal’ın başına 🙂